Για το «ξεπάγωμα των μισθολογικών κλιμακίων» και την κυβερνητική προπαγάνδα

Την προηγούμενη βδομάδα δόθηκε στη δημοσιότητα εγκύκλιος του υπουργείου Οικονομικών, η οποία προωθεί την «άρση αναστολής της μισθολογικής εξέλιξης της παρ. 2 του άρθρου 26 του ν. 4354/2015». Πρόκειται για το ξεπάγωμα των μισθολογικών κλιμακίων (ΜΚ), που αφορούν τη μισθολογική αποτίμηση των χρόνων υπηρεσίας κάθε δημοσίου υπαλλήλου. Είναι το αντίστοιχο των «τριετιών» για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.

Ενα μισθολογικό κλιμάκιο ισοδυναμεί περίπου με 22 - 25 ευρώ καθαρά κάθε μήνα, ποσό το οποίο ενσωματώνεται στο βασικό μισθό. Στους εργαζόμενους της κατηγορίας Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (ΥΕ) και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ) χορηγείται ένα ΜΚ κάθε 3 χρόνια, ενώ στους υπαλλήλους των κατηγοριών Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ) και Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ) χορηγείται ένα ΜΚ κάθε 2 χρόνια.

Η κυβέρνηση έσπευσε να στήσει ολόκληρο επικοινωνιακό παιχνίδι γύρω από αυτήν την εξέλιξη, κάνοντας λόγο για «αποκατάσταση των αδικιών του παρελθόντος», «υλοποίηση των δεσμεύσεών της απέναντι στους δημοσίους υπαλλήλους» και άλλα τέτοια. Παράλληλα, μερίδες τόσο του φιλοκυβερνητικού όσο και του αντικυβερνητικού αστικού Τύπου, η κάθε πλευρά για τους δικούς της λόγους, μιλούσαν για «αυξήσεις μισθών σε χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους». Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική.

Οι επιπτώσεις της κρίσης στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων

Τα ΜΚ των δημοσίων υπαλλήλων πάγωσαν στις 1/7/2011, με το νόμο 4024/2011 (Μητσοτάκη), ενώ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με το νόμο 4354/2015, διατήρησε αυτό το απαράδεκτο καθεστώς και για τη διετία 2016 - 2017, παρακρατώντας αυθαίρετα ένα μέρος από το μισθό των δημοσίων υπαλλήλων (περίπου 300 ευρώ το χρόνο).

Οι δημόσιοι υπάλληλοι από το ξέσπασμα της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης έχουν χάσει περίπου 6 μισθούς: Δύο μισθούς από την περικοπή 13ου και 14ου μισθού, 1 μισθό από το πάγωμα της μισθολογικής ωρίμανσης από 1/7/2011, 1 μισθό από την περικοπή όλων των επιδομάτων (πλην οικογενειακού, θέσης και ειδικών συνθηκών), πάνω από 1 μισθό από τη μείωση του αφορολόγητου και 1 μισθό από τα νέα χαράτσια (1% υπέρ ΤΠΔΥ, 2% υπέρ Ταμείου Αλληλεγγύης, 1% έκτακτη εισφορά για όσους έχουν εισόδημα έως 20.000 ευρώ ή 2% για πάνω από 20.000 ευρώ). Ολα αυτά μάλιστα χωρίς να υπολογιστούν η αύξηση του ΦΠΑ, ο ΕΝΦΙΑ, συνολικά η φοροληστεία, η ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης.

Τι πραγματικά συμβαίνει με το ξεπάγωμα των μισθολογικών κλιμακίων

Καταρχάς, η κυβέρνηση δεν κάνει καμία χάρη σε κανέναν δημόσιο υπάλληλο. Απλά εφαρμόζει έναν δικό της ψηφισμένο νόμο, αφού το ξεπάγωμα των ΜΚ απορρέει από τις ίδιες τις διατάξεις του άρθρου 26 του μισθολογίου - φτωχολογίου για το Δημόσιο (ν. 4354/2015), όπου ρητά ορίζεται στις 31/12/2017 η τελευταία μέρα αναστολής της μισθολογικής εξέλιξης των δημοσίων υπαλλήλων.

Με τις διατάξεις του ίδιου άρθρου ξεκαθαρίζεται επίσης ότι δεν προσμετράται ο εργασιακός χρόνος της διετίας 2016 - 2017 στη μισθολογική ωρίμανση. Αυτό το χρονικό διάστημα (όπως και το προηγούμενο από 1/7/2011, οπότε και πάγωσαν τα ΜΚ) πάει χαμένο για τους δημοσίους υπαλλήλους. Ετσι, με το ξεπάγωμα από 1/1/2018 κάθε υπάλληλος ουσιαστικά ξαναρχίζει από το μηδέν. Του αναγνωρίζεται μόνο ο όποιος πλεονάζων χρόνος προέκυπτε από την κατάταξή του σε κλιμάκιο από τις 31/12/2015, μέρα εφαρμογής του μισθολογίου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ (ν. 4354/2015). Αν, για παράδειγμα, στις 31/12/2015 ένας υπάλληλος κατηγορίας ΔΕ είχε καταταγεί στο ΜΚ 4 και «περίσσευαν» 3 μήνες (πλεονάζων χρόνος), αυτό σημαίνει ότι θα συμπληρώσει την απαιτούμενη τριετία και θα πάρει το επόμενο ΜΚ (5) την 1/10/2020. Σίγουρα δεν θα το πάρει την 1/1/2018, όπως αφήνεται να εννοηθεί...

Η αλήθεια είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσίων υπαλλήλων δεν θα δει καμία αύξηση στους μισθούς από 1/1/2018, ενώ αρκετοί έχουν ήδη υποστεί και μειώσεις.

Μόνο δύο μικρές κατηγορίες υπαλλήλων θα δουν μια ορισμένη αύξηση αποδοχών από την ενεργοποίηση της μισθολογικής εξέλιξης: α) Οσοι δημόσιοι υπάλληλοι απέκτησαν τίτλο σπουδών (βασικά μεταπτυχιακό ή διδακτορικό) μέσα στη διετία 2016 - 2017, υπό την ταυτόχρονη προϋπόθεση ότι δεν λαμβάνουν «προσωπική διαφορά», και β) όσοι (νεοδιόριστοι κυρίως) έκαναν αίτηση αναγνώρισης προϋπηρεσίας στο Δημόσιο μέσα στη διετία 2016 - 2017, όταν τα κλιμάκια ήταν παγωμένα.

Για παράδειγμα, υπάλληλος στον οποίο αναγνωρίζεται μεταπτυχιακός τίτλος (και δεν λαμβάνει «προσωπική διαφορά») ανεβαίνει, από την 1/1/2018, 2 ΜΚ και παίρνει καθαρά «στο χέρι» περίπου 50 ευρώ. Πρόκειται βέβαια για αναγνώριση ενός αυτονόητου δικαιώματος, το οποίο είχαν αυθαίρετα στερήσει από τον υπάλληλο, και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρείται «παροχή».

Οι προαναφερθείσες κατηγορίες, ωστόσο, αποτελούν ένα πολύ μικρό, αμελητέο κομμάτι στο σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων. Αφενός διότι οι προσλήψεις γίνονται με το σταγονόμετρο, οπότε οι νέοι υπάλληλοι είναι ελάχιστοι (περίπτωση β'), αφετέρου διότι οι ονομαστικές μειώσεις στους μισθούς από το 2011 ήταν τόσο μεγάλες, που η πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων διατηρεί κάποιο ποσό ως «προσωπική διαφορά» (περίπτωση α').

Μειώσεις για τους υπαλλήλους που λαμβάνουν «προσωπική διαφορά»

Η «προσωπική διαφορά» είναι μηχανισμός με τον οποίο μπήκε πλαφόν 25% στις μειώσεις των μισθών στο Δημόσιο: Αν π.χ. ο μισθός ενός δημοσίου υπαλλήλου μειώθηκε κατά 32%, αυτή η υπερβάλλουσα μείωση ύψους 7% πάνω από το 25% επιστρέφεται στον υπάλληλο ως «προσωπική διαφορά».

Στην περίπτωση υπαλλήλων που λαμβάνουν «προσωπική διαφορά», το ξεπάγωμα των ΜΚ οδηγεί σε μειώσεις, καθώς η χορήγηση του ΜΚ γίνεται σε βάρος της «προσωπικής διαφοράς» (δηλαδή ανεβαίνει ο βασικός μισθός και μειώνεται ισόποσα η «προσωπική διαφορά»), ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται και οι κρατήσεις. Δηλαδή οι μεικτές αποδοχές μένουν ίδιες αλλά οι καθαρές μειώνονται!

Να ένα «ακραίο», αλλά πραγματικό παράδειγμα: Υπάλληλος κατηγορίας ΠΕ στο υπουργείο Οικονομικών, στις 31/12/2017 ήταν στο ΜΚ 4 και λάμβανε 1.269 ευρώ μεικτά ως μισθό και 486 ευρώ μεικτά ως «προσωπική διαφορά». Σύνολο μεικτών αποδοχών 1.755 ευρώ, από το οποίο μετά την αφαίρεση κρατήσεων προέκυπταν 1.250 ευρώ καθαρά. Μετά το ξεπάγωμα των ΜΚ από 1/1/2018 αναγνωρίζεται στον υπάλληλο το διδακτορικό δίπλωμα που απέκτησε το 2016 και κατατάσσεται στο ΜΚ 8 (1.505 ευρώ μεικτά). Ταυτόχρονα, μειώνεται η «προσωπική διαφορά» από τα 486 ευρώ στα 250 ευρώ. Οι μεικτές αποδοχές του παραμένουν ίδιες (1.755 ευρώ), όμως η εκκαθάριση τού αφήνει καθαρά «στο χέρι» 1.205 ευρώ. Δηλαδή, μείωση 45 ευρώ το μήνα ή 540 ευρώ το χρόνο! Για τέτοιες αυξήσεις μιλάμε...

Πάνω σε αυτήν την κατάσταση, με αυξήσεις για λίγους και μισθολογική στασιμότητα ή μειώσεις για τη μεγάλη πλειοψηφία, η κυβέρνηση έχει το θράσος να πουλάει «φύκια για μεταξωτές κορδέλες» και να μιλάει για αυξήσεις. Πραγματικά, ποιος έχασε την τσίπα για να τη βρει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ;

Να δυναμώσει ο αγώνας για πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς

Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ στο Δημόσιο άνοιξαν έγκαιρα το ζήτημα των αυξήσεων για τους δημοσίους υπαλλήλους.

Με πρωτοβουλία Ομοσπονδιών και Σωματείων που συσπειρώνονται και συμπορεύονται με το ΠΑΜΕ, πραγματοποιήθηκε κινητοποίηση στο υπουργείο Οικονομικών με αίτημα αιχμής το ξεπάγωμα των μισθολογικών κλιμακίων, σε συνδυασμό με την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού, την προσμέτρηση της διετίας 2016 - 2017 στη μισθολογική ωρίμανση, τη χορήγηση ΜΚ κάθε δύο χρόνια και για τις κατηγορίες ΥΕ - ΔΕ, κανέναν συμψηφισμό της «προσωπικής διαφοράς» με τα ΜΚ, την πλήρη μισθολογική αναγνώριση της προϋπηρεσίας εκτός Δημοσίου, την αυτόματη μισθολογική αναγνώριση της προϋπηρεσίας και στους συμβασιούχους συναδέλφους κ.ά.

Ο αγώνας για αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων βρίσκεται στο επίκεντρο και είναι σε εξέλιξη. Κόντρα στον βρώμικο και υπονομευτικό ρόλο των ηγεσιών ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ, ο αγώνας αυτός θα δυναμώσει και είναι βέβαιο ότι θα φέρει καρπούς. Θα φροντίσουμε εμείς γι' αυτό.

Αντώνης ΠΑΤΙΔΗΣ
Μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΑΔΕΔΥ, συνδικαλιστής του ΠΑΜΕ