Αναδεικνύεται το αντικειμενικό γεγονός ότι ο κλάδος της Πληροφορικής, που σήμερα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη, αναπτύσσεται, όπως και κάθε άλλος κλάδος της παραγωγής στη σημερινή κοινωνία, με γνώμονα τα συμφέροντα και το κέρδος των μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται σε αυτόν, παράγοντας που και η παρέμβασή μας πρέπει να τον παίρνει υπόψη.
Ετσι, για παράδειγμα, το διαδίκτυο αποτελεί ένα από τα πλέον σύγχρονα μέσα παραγωγής και έχει δημιουργήσει τεράστιες νέες δυνατότητες στην παραγωγή, που έχουν να κάνουν με την ταχύτητα στην ανταλλαγή πληροφοριών, στις τραπεζικές συναλλαγές, στην αγορά και πώληση εμπορευμάτων, στην οργάνωση της μεταφοράς ανθρώπων και εμπορευμάτων κ.τ.λ. Την ίδια στιγμή, όμως, η χρήση και η ανάπτυξή του καθορίζονται από μεγάλα μονοπώλια στον κλάδο της Πληροφορικής όπως είναι η «Microsoft», η «Google», η «Apple» κ.ά.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι, αξιοποιώντας τις σύγχρονες δυνατότητες του διαδικτύου , δεν θα πρέπει να αποσπόμαστε από το γεγονός ότι αυτό δεν αναπτύσσεται μακριά, ανεπηρέαστο και έξω από τις υπάρχουσες εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής του καπιταλισμού. Το γεγονός ότι βρίσκεται στην ιδιοκτησία μεγάλων μονοπωλίων του κλάδου της Πληροφορικής καθορίζει την κατεύθυνση και τον σκοπό της ανάπτυξης του διαδικτύου , το ποιος μπορεί να αξιοποιήσει τις πλήρεις δυνατότητές του, τις πληροφορίες που διακινούνται, το ποιες προβάλλονται κ.τ.λ.
Ενα παράδειγμα για αυτό αποτελούν τα λεγόμενα «μέσα κοινωνικής δικτύωσης» (ΜΚΔ). Οι πλατφόρμες αυτές δίνουν την ψευδαίσθηση μιας ελεύθερης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χρηστών τους. Πρόκειται για μέσα ιδιαίτερα εύχρηστα, στα οποία ο καθένας με ελάχιστες τεχνικές γνώσεις μπορεί να «φτιάξει μια σελίδα», να «ποστάρει» τις απόψεις του, να επιβραβεύσει άλλους χρήστες κ.λπ. Τα ΜΚΔ δίνουν την εντύπωση μιας μεγάλης παρέας, όπου οι χρήστες μπορούν ελεύθερα να μιλούν και να «κοινωνικοποιούνται», να σχετίζονται με τους φίλους τους ή να δημιουργούν νέους, όπου οι ιδέες διαδίδονται με ευκολία και ταχύτητα άνευ προηγουμένου στην ανθρώπινη ιστορία.
Ομως αυτή η εντύπωση είναι λαθεμένη. Ο πραγματικός χαρακτήρας των ΜΚΔ είναι τελείως διαφορετικός. Τα ΜΚΔ, όπως το «Facebook», το «Twitter», το «Instagram» κ.ά. είναι μεγάλοι αμερικανικοί μονοπωλιακοί όμιλοι και απ' αυτό καθορίζεται ο πραγματικός τους χαρακτήρας.
Κάθε πληροφορία που δίνουν οι χρήστες καταγράφεται, κωδικοποιείται, φυλάσσεται και γίνεται αντικείμενο πολλαπλής και επαναλαμβανόμενης επεξεργασίας σε μεγάλες βάσεις δεδομένων, που είτε βρίσκονται στις ΗΠΑ είτε ελέγχονται από αυτές. Οι πληροφορίες διατηρούνται στο διηνεκές, ακόμη κι αν «διαγραφούν» από τους χρήστες, παρά τις διαβεβαιώσεις των εταιρειών για το αντίθετο. Και βέβαια, σημασία έχει και τι πληροφορίες υπάρχουν στα χέρια άλλων παραγόντων, που απέκτησαν δεδομένα, τα οποία έχουν συλλέξει αυτές οι εταιρείες. Οι πληροφορίες, που σχηματίζουν τελικά το προφίλ (κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό, θρησκευτικών πεποιθήσεων, σεξουαλικών προτιμήσεων κ.ο.κ.), χρησιμοποιούνται για στοχευμένη διαφήμιση, αλλά και για την ακριβή γνώση της προσωπικότητας και της τρέχουσας κατάστασης των χρηστών.
Επίσης, το τι διαδίδεται μέσα από τα ΜΚΔ βρίσκεται υπό τον άμεσο έλεγχο αυτών των ομίλων, εξασφαλίζοντας έναν ιδιαίτερα αποτελεσματικό προπαγανδιστικό μηχανισμό. Οπως έχει αποκαλυφθεί πρόσφατα, τα trends του «Facebook» διαμορφώνονται από μία ομάδα εργαζομένων του «Facebook», που αναλαμβάνει να παρακολουθεί συγκεκριμένα sites, να αξιολογεί και να διαμορφώνει έτσι τα trends. Δηλαδή, συγκεκριμένοι άνθρωποι ουσιαστικά «σαρώνουν» το ίντερνετ και βγάζουν μια σούμα που την πασάρουν ως «τα πιο δημοφιλή νέα». Αυτό ισχύει τόσο γι' αυτά που διαδίδουν οι εταιρείες, όπως για παράδειγμα τα διάφορα κανάλια ειδήσεων του «Facebook», όσο και για τις πληροφορίες των χρηστών. Η «εξατομίκευση» των ειδήσεων ανάλογα με τα ενδιαφέροντα είναι ανοιχτή ομολογία ότι το ποιες ειδήσεις φτάνουν σε κάθε χρήστη καθορίζεται από το ίδιο το «Facebook». Πρόσφατα, τα ΜΚΔ ανέφεραν πως υλοποιώντας τις κατευθύνσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ για «περιορισμό της τρομοκρατίας» θα φιλτράρουν το περιεχόμενο που αναρτούν οι χρήστες, για να απομακρύνουν περιεχόμενο «τρομοκρατικό» ή περιεχόμενο που «ριζοσπαστικοποιεί». Γενικότερα, οι όμιλοι των ΜΚΔ έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν ποια είδηση είναι «ορθή» και ποια είναι «fake», απαγορεύοντας τη διάδοση της τελευταίας.
Ενα ακόμη παράδειγμα αποτελούν οι μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο , με κύρια αυτή της «Google», η οποία διαφημίζει ως αποστολή της την οργάνωση της παγκόσμιας πληροφορίας. Τα τεχνικά επιτεύγματα της συγκεκριμένης πλατφόρμας είναι φυσικά αξιοθαύμαστα. Ομως, αξίζει να αναρωτηθεί κανείς, με ποιο κριτήριο και για ποιον σκοπό οργανώνει η «Google» την παγκόσμια πληροφορία;
Η «Google» είναι επίσης ένας αμερικανικός μονοπωλιακός κολοσσός. Και ο τρόπος που διαχειρίζεται τις πληροφορίες, τελικά έχει ως κριτήριο την κερδοφορία του.
Πρώτα και κύρια, η κατάταξη στην οποία σε «βγάζει» το «Google» είναι ζωτικής σημασίας για την ιστοσελίδα σου, αφού μπορεί να διαφοροποιήσει τον αριθμό των επισκεπτών της δέκα ή και εκατό φορές πάνω. Ετσι, το «Google» έχει τεράστια ισχύ στο διαδίκτυο και γενικότερα, αφού μπορεί να αποφασίσει ποια πληροφορία θα γίνει γνωστή και ποια όχι.
Παράλληλα, το «Google» συλλέγει αφειδώς το σύνολο των πληροφοριών που αφορούν τους χρήστες. Κάθε ηλεκτρονική αναζήτηση στο «Google» καταγράφεται και συνδέεται με τον υπολογιστή από τον οποίο έγινε, το χρόνο που έλαβε χώρα. Παράλληλα, το «Google» συλλέγει και αναρίθμητες άλλες πληροφορίες. Τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται κάποιος, χρησιμοποιώντας τους συνδέσμους που ακολουθεί από τη μηχανή αναζήτησης, «cookies» ή ακόμα και από τις γραμματοσειρές μιας ιστοσελίδας. Δίπλα σ' αυτά, το «Google», μέσα από άλλες «υπηρεσίες» του, όπως οι χάρτες κ.λπ., παρακολουθεί τις μετακινήσεις των χρηστών του, την αλληλογραφία τους, το δίκτυο των επαφών τους, όπως και τις κινήσεις που γίνονται από τις συσκευές κινητού τηλεφώνου τους, αφού το γνωστό «Android» ανήκει στην «Google».
